راهکارهای افزایش هوش و غلبه بر فراموشی

مغز از دو نوع سلول تشکیل یافته است. نوع اول نورون‌ها(NEURON) یا سلول های عصبی هستند که در زمان جنینی تشکیل شده و پس از تولد بر مقدار آن‌ها افزوده نمی‌شود. اما فعالیت‌های ذهنی می‌تواند آنها را پربارتر و حجیم‌تر کند. نوع دوم سلول‌های پشتیبان یا نوروگلیا (NEUROGLIA) هستند. نوروگلیا بافت پیوندی است که بافت عصبی را حمایت می کند و کار تغذیه و بازسازی اندامک‌های نورون‌ها را به عهده دارند و بر خلاف نورون‌ها می‌توانند تا لحظه مرگ تکثیر پیدا کنند.
 با حجیم‌تر شدن نورون‌ها، تعداد سلول‌های پشتیبان زیاد شده و با افزایش آن‌ها، نورون‌ها قابلیت بیش‌تری پیدا می‌کنند. مثلاً مغز انیشتین علاوه بر چین و شکنج‌های عمیقی که دارد حاوی سلول‌های حمایت‌گر بسیار زیادی نیز هست. مثال دیگر مغز راننده‌های کامیون یا تاکسی است؛ آن قسمت از مغز که مربوط به نقشه‌یابی فضایی است، در این افراد رشد بیش‌تری داشته و دارای سلول‌های حمایت‌گر بیش‌تری است.تحقیقات اخیر نشان می‌دهد افرادی که مهارت‌های شغلی بالایی دارند، مثل مهندسین، معلمین و پزشکان دارای سیناپس‌های مغزی بیش‌تری هستند. سیناپس (SYNAPSE) به محل اتصال و تماس دو نورون یا نورون با ماهیچه گفته می‌شود. هرچه فعالیت یک عضو ظریف‌تر باشد، سیناپس‌های عصبی در آن عضو بیش‌تر خواهد بود.با استفاده از چند راه ساده ی زیر می‌توانید توانایی سلول‌های مغزی را تا سال‌های زیادی حفظ کنید.

1- ورزش کنید
دانشمندان یک موسسه تحقیقات بیولوژیکی دریافتند که در مغز موش‌های بالغی که تحت برنامه ورزشی قرار گرفته‌اند، تولید سلول‌های مرکز حافظه (هیپوکامپ) افزایش داشته است. پس نتیجه می‌گیریم ورزش‌کاران (حتی غیرحرفه‌ای‌ها) خیلی باهوش‌تر از افرادی هستند که یک گوشه نشسته و در CHAT ROOMها وقت می‌گذرانند. از طرف دیگر ثابت شده است که انجام حرکات ورزشی دلخواه، چند برابر بیش‌تر از انجام یک سری حرکات ورزشی غیرمتنوع تأثیر خواهد داشت.پس سعی کنید از ورزش لذت ببرید، نه این که به صورت اجباری و اکراه آن را انجام دهید و اگر به یک رشته ورزشی علاقه دارید، دنبال آن را بگیرید. جهت تقویت پشت کار برای ادامه ورزش، داشتن یک دوست هم‌پا بسیار مفید می‌باشد.

2- ذهن خود را ورزش دهید
با استفاده از سلول‌های خاکستری مغز و وادار کردن آن‌ها به فعالیت در زمینه‌های مختلف، مغز را ورزش دهید. با راه‌های بسیار ساده می‌توانید به رشد و ترمیم سلول‌های عصبی و افزایش شاخه های سلول های عصبی (دندریت) کمک کنید. فکر کردن به چیزهای زیبا و مثبت یک راه است. استفاده از کلمات جدید و تجربه مزه‌ها و بوهای جدید، تغییر مسیر هر روزه و رفتن از یک راه جدید، همه باعث می‌شود که اعمال شما در کورتکس مغز تجزیه و تحلیل شود. کورتکس عالی‌ترین لایه مغز است که کارهایی را که نیاز به درک و تیزذهنی دارد انجام می‌‌دهد. اعمالی که برای ما به‌صورت عادت در می‌آیند، از سطح کورتکس پایین آمده و در بصل‌النخاع انجام می‌شوند. پس با تغییر عادت می‌توانیم کورتکس خود را از بی‌فعالیتی خارج کرده و از آن کار بکشیم.پس، از عادت‌های فیزیکی و روش‌های روزمره ی خود فاصله بگیرید و به دنیای ناشناخته‌ها و تجربیات جدید سلام کنید.

3- از غذاهای دریایی تناول کنید
روغن اُمگا-3 که در گردو، دانه‌کتان و غذاهای دریایی به وفور وجود دارد، تقویت کننده قلب و مغز شناخته شده است. اُمگا-3 دارای خواص و اثرات مفید فراوانی در بدن انسان است. یکی از این فواید عبارت است از تسهیل جریان خون به مغز. تجربه نیز ثابت کرده است کسانی که موجودات دریایی قسمت عمده غذای آن‌ها را تشکیل می‌دهد، کمتر در معرض سکته، فشارعصبی، کمبود تمرکز و حافظه هستند.به تازگی مکمل‌های غذایی زیادی مخصوص کودکان وارد بازار شده است که در ترکیبات آن‌ها اُمگا-3 قرار دارد. برای دریافت اُمگا-3 ، مصرف سه وعده غذای دریایی مانند ماهی سالمون، ساردین، تن و ... در هفته توصیه می‌شود. به یاد داشته باشید که ماهی‌های چرب آب‌های سرد حاوی اُمگا-3 بیش‌تری می‌باشند. تخم‌مرغ‌ حاوی اُمگا-3 نیز می‌تواند تا حدودی تأمین‌کننده این ماده مهم برای بدن باشد. به تازگی در کشور انگلستان شیرهای حاوی اُمگا-3 نیز با نام « SUPERMILK » به بازار عرضه شده که مانند تخم‌های حاوی اُمگا-3 ، برای کسانی که نمی‌توانند از ماهی استفاده کنند، ارزش‌مند می باشد.مصرف غلات و حبوبات پخته را نیز فراموش نکنید.

4- مصرف چربی را به حداقل ممکن برسانید
چربی‌ها قادرند حواس ذهنی شما را کاهش دهند. پژوهشی در دانشگاه تورنتو نشان داد، مهارت‌های ذهنی مانند حافظه، هوشیاری، تشخیص، فاصله و یادگیری قوانین، در موش‌هایی که رژیم غذایی با چربی 40 درصد داشته اند، فروکش کرده است. این علایم با مصرف چربی‌های اشباع شده تشدید یافت. علت این امر عبارت است از:
1- مقدار چربی خون را بالا برده و جریان خود را کندتر می‌کند. بنابراین اکسیژن رسانی به اعضاء، خصوصاً مغز کاهش پیدا می‌کند.
2- افزایش چربی می‌تواند باعث کند شدن متابولیسم گلوکز که منبع عمده انرژی سلول و تنها منبع انرژی سلو‌ل‌های مغزی است، شود. چربی‌های اشباع در گوشت و مواد لبنی یافت می‌شوند.
بنابراین بهتر است گوشت بدون چربی و مواد لبنی کم چرب استفاده کنید. از ماهی، حبوبات مانند لوبیا و عدس و بنشن و ... زیاد مصرف کنید. سعی کنید نیاز روزانه بدن به چربی را با خوردن روغن های گیاهی مانند: روغن زیتون، کانولا(گلزا)،آفتابگردان،سویا و دانه‌های روغنی مانند گردو و فندق تأمین کنید و تا حد امکان از مصرف روغن‌های جامد و مواد غذایی سرخ شده به خصوص چیپس، پرهیز کنید.

5- از مصرف میوه و سبزی غافل نشوید
سبزیجات برگ سبز تأمین‌کننده ویتامینE می‌باشند. افزایش مصرف این ویتامین از طریق غذا می‌تواند تأخیر در تحریک سلول‌های عصبی را در افراد آلزایمری (فراموشی دوران پیری) بهبود دهد. هم‌چنین مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، فلفل و مرکبات که غنی از ویتامین C هستند می‌تواند از آسیب رشته های عصبی جلوگیری کند. هم‌چنین کمبود ویتامین B1 در بیماران دچار آلزایمر دیده شده است. بنابراین با مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه، ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدن خود را تأمین کنید.

6- از مواد الکلی پرهیز کنید
فردی که مرتباً از مشروبات الکلی استفاده می‌کند، حافظه، عکس‌العمل و توانایی ذهنی کندی دارد. توانایی بدنی و ذهنی در این معتادان الکلی کم کم رو به انحطاط می‌رود مثلاً ضربه زدن، نشانه‌گیری هدف و... .

مطالعات انجام شده روی موش‌ها نشان داده است الکل و نوشیدنی‌های الکلی از تولید سلول‌های جدید مغزی در هیپوکامپ جلوگیری می‌کند. یعنی الکل نه تنها موجب کاهش توانایی سلول‌های مغزی می‌شود، بلکه از ترمیم و رشد مجدد آن‌ها نیز جلوگیری می‌کند.

راههای افزایش هوش
اگر می خواهید به هوش خود بیافزایید و آن را در سنین بالا نیز حفظ کنید. 5 روش زیررا دنبال کنید تا سلولهای مغزی خود را بسازید.عقیده دانشمندان در مورد سلولهای مغزبه این صورت است که در زمان تولد تعداد مشخصی از سلول های مغزی را داریم و به مروربا پیر شدن هر چه بیشتر کم کم تعداد بسیار زیادی از آنها را از دست می دهیم. تحقیقات گسترده در این باره نشان داده اند که سلولهای مغزی جدید در طول زندگی نیزبر خلاف آنچه در گذشته تصور می شد،تولید می شوند و نیز اینکه مغز در صورت استفادههر چه بیشتر از آن قابلیت رشد و حجیم تر شدن را دارد.
تحقیقات و مطالعات حاکیاز آن است که به عنوان مثال درشکه رانان در قسمتی از مغز خود که مربوط به کنترلنقشه یابی تصویری است، رشد بیشتری داشته و نیز پیانیست ها و نوازندگان متبحر نیز دربخشی از مغز که کنترل و اداره موزیک را در اختیار دارد،حجم بیشتری را دارا هستند. از طرف دیگر،تحقیقاتی که اخیراً در این مورد انجام شده است،حاکی از آن است کهافرادی با مشغلهای مهارتی بالا مانند :مهندسین، معلمان و بسیاری دیگر از شغل هایمشابه، دارای سیناپس های بیشتری هستند. سیناپس ها همان رابطین بین سلولهای مغزیهستند که به ذخیره سازی اطلاعات کمک می کنند.
یک روز شایددرآینده ای نزدیکپزشکان قادر باشند سلولهای جنین را که می توانند به هر نوع سلولهای مورد نیاز تبدیلشوند، به مغزبشر تزریق کنند. به این طریق می توان بیماری های نظیر آلزایمر وپارکینسون رادرمان نمود و نیز برای سایر افراد سالم نیز راهی باز کرد تا بتوانند بافکر سالمشان ارتباط برقرار کنند. تا آن زمان برسد، ممکن است فرصت فعلی از دست برود. پس می توانیم با استفاده از چند راه ساده توانای سلول های مغزی را در حد ماکزیمم آنحفظ کنیم.
1 – سلولهای مغزی خود را به کار اندازید:
تحقیقات انجام شده نشانمی دهند افرادی که تمرینات فیزیکی انجام می دهند، سلولهای مغزی بهتری را پرورش میدهند. دانشمندان در مطالعات موسسه تحقیقات بیولوژیکی دریافتند که موش های بالغی کهتحت ورزش کردن قرار گرفته اند، سلولهای جدید بسیاری را در قسمت هیپوکامپوس مغز خود،بخشی که مربوط به یادگیری و حافظه است، به نسبت آن دسته که تنها گوشه ای نشسته اندو وقت خود را صرف صحبت و به اصطلاح chat کردن در Chat rom های اینترنتی می کنند کسبکرده اند.
از طرف دیگر ثابت شد که انجام حرکات ورزشی دلخواه و مورد علاقهتاثیرات چند برابر به نسبت انجام صرف یک سری حرکات ورزش مشخص خواهد گذاشت. بنابراین، این مورد به دست آمد . می تواند به این معنی باشد که سعی کنید راهیبیابید تا با ورزش کردن خود لذت ببرید از اینکه تنها خود را مجبور به انجام آنهابکنید تا به این طریق هم با هوش تر شوید و هم شادتر زندگی کنید.
? چه باید کرد؟
یک ورزش را به طور مستمر انجام دهید. مانند: ماراتون، دودین تفریحی و غیره یااینکه یک یاردر تمرین کردن برای خود در نظر بگیرید تا انجام حرکات را جالب تر وادامه کار را سهل تر کند. هیچکس نمی تواند دقیق و به درستی مشخص کند که چه مقدارورزش برای سلول های مغز کافی و مناسب است،اما در مورد موش ها حدود 4 تا 6 مایل درروز موثر بوده است.
2 – ذهن خود را ورزش دهید:
تنها تمرینات فیزیکی نیست کهبه رشد سلولهای مغزی کمک می کند. شما نیز مانند همان درشکه رانان یا پیانیست ها میتوانید با استفاده از سلولهای مغز و وادار کردن آنها به کار در زمینه های مختلف، ازمغز نمود بخش های گسترده و متفاوتی بسازید. یافتن راههای ساده در استفاده ازتوانایی مغزی می تواند به رشد و ترمیم سلولهای عصبی و دندریتها، شعباتی از سلول هاکه اطلاعات رادریافت کرد. به جریان انداخته و در جهت درست مصرف می کنند، به میزانزیادی کمک کند. درست مانند یک ورزش مخصوص weighr lifting (افزایش حجم ووزن) دربدنسازان که کمک به رشد و کار افتادن ماهیچه ها و عضلات تحتانی بلا استفاده میکند،راههای مشخص و درست فکر کردن و دور کردن کلمات قبلاً یاد گرفته شده می تواندعمل پخش های غیر فعال مغز را بهبود بخشد و آنها را به کار اندازد.
? چه بایدکرد؟
مزه ها و بوهای جدید را تجربه کنید. کارهای جدید انجام بدهید. مثلاً ازراههای جدیدی برای رفتن به سرکار استفاده کنید. به جاهای جدید سفر کنید . هنرهایشخصی و جدید خلق کنید رمان های داستایووسسکی را مطالعه کنید. یک کمدی جدید در مورد ”تد کندی و راش لیمباوف“ RushLimbanugh بنویسید. به خصوص،سعی کنید تمام کارهایی راتجربه کنید که به هر طریق شما را وادار می کنند از تمام روش های فیزیکی و روحیدیرینه و یکسان قبلی خود فاصله بگیرید و چیزهایی جدید و ناشناخته را تجربه کنید.
3 – غذاهایی مانند ماهی مصرف کنید:
روغن های امگا – 3 که در گردو، دانهکتان و به خصوص ماهی کشف شده است ، به عنوان انواع سالم و بدون ضرر برای قلب بهشمار می روند. به علاوه، تحقیقات اخیر نشان داده اند که این دسته از روغن ها بهعنوان تقویت کننده های مغزی نیز شناخته شده هستند و این به دلیل کمک آنها به سیستمانتقال خون که اکسیژن را به مغز انسان پمپ می کند، می باشد. همچنین این مواد عملکلیه اجزاء سلولهای اطراف مغز را که آن رادر برگرفته اند. را نیز بهبود می بخشند. این نشان می دهد دلیل اینکه چرا افرادی که به مقدار زیاد ماهی مصرف می کنند، کمتردر معرض ابتلا به فشارهای عصبی، ازدست دادن تمرکزو کم حافظه شدن قراردارند. دانشمندان ثابت کرده اند که اسیدهای چرب اصلی برای رشد مناسب مغز در کودکان بسیارضرورت دارند و بنابراین امروزه آن ها را به فرمول های مواد غذایی مورد استفادهکودکان می افزایند. امکان این امر وجود دارد که شما نیز با مصرف مناسب این روغن ها،هوش ، استعداد و موقعیت ذهنی خود را به میزان در خور توجهی افزایش دهید.
? چهباید کرد؟
استفاده حداقل 3 وعده غذای ماهی مانندسالمون ، ساردین ها، ماکرل و تنها شروع خوبی خواهد بود. در ذهن خود بسپارید. ماهی هایی که با (محیط های ) موادشیمیایی خطرناک رشد کرده اند، می تواند بسیار خطرناک باشند و اثرات بدی در بدنتانبه جای بگذارند بنابراین از مصرف ماهی هایی مانند: ماهی اره ماهی اره ای (sword fish)، ماهی های درنده،کوسه ماهی ها (shork) و نیز هر نوع دیگری که هر طریقی درمعرض آب هایی با آلودگی بالا بودند ،حذر کنید. التبه تمام انواع ماهی ها که به طورمشخص عاری از ترکیبات شیمیایی مانند جیوه و یا هر نوع سم و مواد خطرناک دیگری میباشند نیز می توانند به جای موارد مذکور مصرف شوند. نیز می توانید آنها را با روغنهای گردو و تخم مرغ هایی که به طور ویژه تولید می شود و حجم بالایی از روغن های 1مگا 3 را در خود دارند و بپزید و این نیز از دانه های کتان و غلات و حبوبات درسالاد خود استفاده کنید. این نکته مهم را فراموش نکنید که با وجود اینکه دانه هایمختلف ایمن و سالم هستند ولی مصرف زیاد روغن دانه کتان (Fkaxseed) می تواند به خطرابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
4 – مصرف چربی زیاد را متوقف کنید؟
آیا چربی ها قادرند شما را کند ذهن کنند؟ در تحقیقات انجام شده دردانشگاهتورونتو، موش هایی که در معرض یک رژیم غذایی با 40% چربی قرار گرفتند، مهارت هایذهنی خود را در زمینه های مختلف از دست دادند. مانند حافظه ، هوشیاری و تشخیص فاصلهو نیز یادگیری قوانین. مشکلات زمانی که در رژیم غذایی چربی های اشباع به کار گرفتهشدند،بیشتر و بدتر شده چربی های اشباع در گوشت و محصولات لبنی بسیار فراوانند. اینتحقیقات دو دلیل عمده را خاطر نشان می کنند:
1 – اینکه چربی می تواند میزاناکسیژن رسانی خون را کاهش داده و کلاً جریان خون غنی از اکیسژن را کند کند تا بهمغز به میزان کافی اکسیژن نرسد و
2 – می تواند موجب کند شدن متابولیسم گلوکزشود که نوعی قند مورد نیاز برای تغذیه و کارایی سلولهای مغزی می باشد.
? چهباید کرد؟
گوشت بی چربی مصرف کنید، مواد لبنی کم چربی به کار ببرید. ماهی ولوبیا و کلاً بنشن زیاد مصرف کنید. شما می توانید بدون نگرانی تا 30% از کالریروزانه خود را به شکل چربی دریافت کنید. ولی توجه داشته باشید بیشتر مقدار آنبایستی از ماهی های مذکور، روغن های طبیعی مثل روغن زیتون،دانه های گیاهی و روغنطبیعی مانند گردو و فندوق، کسب شود. هر کاری می خواهید بکنید ولی تا حدامکان ازمصرف روغن های متداول و مورد مصرف در پخت غذاهای حاضری پرهیز کنید. (دنبال روغنهایی با برچسب هیدورژنه شده دربازار بگردید).
5 – یک متفکر واقع بین باشید، نهیک مصرف کننده نوشیندی های الکلی:
این تفکر که الکل سلول های مغز را می کشد یکعقیده کهنه شده قدیمی است، و واقعیت اندکی پییچیده تر است. در حقیقت ، مطالعه روی3500مرد ژاپنی،نشان داده است که کسانی که مصرف نوشیندنی های الکلی را به طور متوسطو میانه انجام می دهند، (در این مورد، حدود 1 بار درروز) قدرت عملکرد ادراک عملیبیشتر و بهتری در زمان پیر شدن به نسبت کسانی که اصلاً الکل نمی نوشند،دارند. متاسفانه به مجرد اینکه مصرف شما از حد میانه تجاوز کند، حافظه، زمان عکس العمل بدنو توانایی های دستی وذهنی مثلاً ضربه زدن و نشانه گیری هدف در انواع و اقسام بازیهای پلی استیشن، کم کم رو به انحطاط و از دست رفتن می روند. تحقیقات روی موش هانشان داده اند کسانی که مقادیر بالایی الکل مصرف می کنند، دارای سلول های مغزی جدیدکمتری در مقایسه با سایر افراد در هیپوکامپونس خود هستند. این نشان دهنده این مطلباست که الکل و نوشیندنی های الکل دار نه تنها موجب تخریب سلولهای مغز می شوند، بلکهاز ترمیم و رشد مجدد آنها نیز جلوگیری می کنند.
? چه باید کرد؟
باید بدانید که نوشیدن هرگونه مواد الکلی حداقل برای یک مدت کوتاه می تواند توانایی عملی شما را مختل کند و بنابراین چنانچه مثلاًامروزقصد دارید رهبری یک جلسه را به عهده بگیرید یا رابطه ای خاص را اداره کنید،مثل یک پر خورد جدید یا آغاز یک دوستی جدید در حین یک جلسه آشنایی، هرگز الکل ننوشید. چنانچه به تمام موارد مذکور عمل کنید، انتظار نداشته باشید یک شبه تبدیل به یک دانشمند شوید. ولی می توانید انتظار داشته باشید که هوشتان کمی بیشتر شود،خلاقتر شوید و نیز هر روز از انرژی بدنی بالاتری بهره مند شوید. نیز می توانید سایربقیه دوران عمر زندگی خود را بدون از دست دادن توانایی همیشگی تان با آرامش سپریکنید